Określ swoje cele inwestycyjne
Przed rozpoczęciem inwestowania warto zdecydować, co chcemy dzięki temu zyskać.
Niektórzy ludzie inwestują, aby oszczędzać na emeryturę. Inni mogą mieć na uwadze konkretny zakup w przyszłości lub po prostu chcą pokonać inflację.
Zrozumienie swoich celów jest ważne, ponieważ powinno pomóc w ustaleniu fundamentów inwestycyjnych, takich jak wysokość inwestycji i rodzaj inwestycji.
Zrozumienie własnego stosunku do ryzyka związanego z inwestowaniem
Zanim zaczniemy inwestować w akcje, warto dowiedzieć się, jaki jest nasz stosunek do ryzyka.
Najprostszym sposobem myślenia o ryzyku jest określenie, ile pieniędzy jesteśmy w stanie stracić w zamian za obserwowanie, jak zyskują one na wartości. Im większe ryzyko podejmujemy, tym więcej możemy stracić lub zyskać.
To, na ile ryzyko jest dla Ciebie komfortowe, a co za tym idzie, ile jesteś skłonny go podjąć, zależy od Twoich indywidualnych okoliczności i takich czynników, jak
- Ile pieniędzy pozostaje nam miesięcznie na podstawowe wydatki
- Twój stosunek do spadku i wzrostu wartości Twoich pieniędzy
- Jak długo zamierzamy inwestować
Jeśli inwestujesz na długi okres, prawdopodobnie możesz sobie pozwolić na większe ryzyko niż ktoś, kto będzie musiał sprzedać swoje inwestycje w najbliższej przyszłości.
Jeśli nie dysponujemy dużą ilością gotówki, zarówno na inwestycje, jak i na oszczędności, to prawdopodobnie chcemy podjąć mniejsze ryzyko niż ktoś, kto ma miliony w banku.
Wybierz swoje inwestycje
Akcje spółki
Jak już mówiliśmy, akcje stanowią własność spółki i dają możliwość udziału w bieżącym lub przyszłym sukcesie firmy.
Wiele znanych firm posiada akcje, które można kupić. Może to być wszystko – od globalnych firm technologicznych lub dużych banków po popularne marki odzieżowe i samochodowe.
Ale nie muszą to być tylko duże firmy, akcje posiada także wiele mniejszych przedsiębiorstw. Mniejsze firmy zwykle przyciągają bardziej odważnych inwestorów, ponieważ mogą to być młodsze przedsiębiorstwa, które mają więcej do udowodnienia.
Udziały ułamkowe
Niektóre akcje spółek mogą być drogie. W przeszłości mogło to oznaczać, że dla wielu osób były one poza zasięgiem.
Obecnie jednak wielu maklerów oferuje inwestorom dostęp do akcji ułamkowych. Są to części pojedynczej akcji, które można kupić. Na przykład, jeśli akcja kosztuje 1000 dolarów, można kupić połowę tej akcji, czyli 500 dolarów.
Udziały ułamkowe mogą być doskonałym sposobem na rozpoczęcie inwestowania przy niewielkich nakładach finansowych.
ETFy
Nie musisz wybierać każdej akcji z osobna, jeśli nie chcesz. Dzięki funduszowi ETF możesz inwestować w zbiór akcji lub innych aktywów za jednym razem.
Większość ETF-ów zwykle śledzi indeks – taki jak S&P 500 lub NASDAQ.
W świecie finansów indeks to grupa akcji lub innych aktywów połączonych i wykorzystywanych do analizy lub zrozumienia, jak zachowuje się rynek jako całość.
Na przykład, S&P 500 to indeks składający się z 500 największych spółek notowanych na amerykańskim rynku akcji.
Fundusz ETF, który śledzi S&P 500, to prosty sposób inwestowania w spółki wchodzące w skład tego indeksu.
Z praktycznego punktu widzenia jest to znacznie tańsze i szybsze niż kupowanie akcji każdej z tych 500 spółek. Zapewnia to również inwestorom bardziej zdywersyfikowany portfel, zmniejszając ryzyko utraty dużej ilości pieniędzy.
Wadą ETF-ów jest to, że nie pozwalają one na osiąganie tak wysokich zysków, jakie czasami uzyskuje się z pojedynczych akcji. Można również być narażonym na załamania rynku, z których niektóre mogą mieć długotrwały wpływ na zyski.
Fundusze powiernicze
Fundusze inwestycyjne są zazwyczaj zakładane przez firmy zarządzające aktywami.
Po założeniu są one notowane na giełdzie, co pozwala inwestorom na zakup udziałów w nich.
Środki uzyskane ze sprzedaży akcji są następnie wykorzystywane do inwestowania w różne aktywa.
Na przykład fundusz powierniczy może skupiać się na zakupie akcji z branży technologicznej. Inne posiadają szerszy zakres akcji i inwestują w tak różne branże, jak telekomunikacja, finanse czy energetyka.
Podobnie jak fundusze ETF, fundusze powiernicze są doskonałym sposobem na inwestowanie w wiele różnych akcji lub aktywów za jednym razem.
REITy
Jednym z popularnych rodzajów funduszy inwestycyjnych jest REIT (Real Estate Investment Trust).
Jak sama nazwa wskazuje, REIT-y inwestują w nieruchomości. Są one dobrym sposobem dla ludzi, aby umieścić pieniądze na rynku nieruchomości, bez konieczności płacenia ogromnych sum za zakup nieruchomości.
Fundusze REIT inwestują w różne rodzaje nieruchomości, co oznacza, że można uzyskać ekspozycję na wszystko, od handlu detalicznego po centra danych lub infrastrukturę cyfrową.
IPO i SPACs
Być może już wcześniej słyszałeś o IPO (pierwsze oferty publiczne) i SPAC (spółki akwizycyjne specjalnego przeznaczenia). Zwykle są to jedne z najbardziej popularnych tematów, jeśli chodzi o inwestowanie.
Dzieje się tak często dlatego, że w przeciwieństwie do innych rodzajów inwestycji, o których wspomnieliśmy powyżej, zarówno IPO, jak i SPAC pozwalają inwestorom inwestować w spółki, które dopiero wchodzą na giełdę. Nie są to może nowe spółki (choć często są młodsze), ale są to nowe możliwości inwestycyjne.
IPO i SPAC działają na różne sposoby, których nie będziemy tutaj szczegółowo omawiać. Więcej informacji na ich temat można znaleźć w naszym przewodniku po IPO i SPAC.
Najważniejszą rzeczą, jaką należy wiedzieć o inwestowaniu zarówno w IPO, jak i SPAC, jest to, że są one obarczone znacznie wyższym ryzykiem. Oznacza to, że nie są one najlepszym rozwiązaniem dla osób, które dopiero zaczynają inwestować. Jeśli zdecydujesz się na inwestycję w IPO, najlepiej zacząć od niewielkiej kwoty i stopniowo ją zwiększać.
Poznaj podstawy analizy inwestycyjnej
Bez względu na to, czy zdecydujesz się na samodzielne wybieranie akcji, czy też skorzystasz z funduszu ETF lub funduszu powierniczego, przed rozpoczęciem inwestycji musisz zrozumieć, w co zamierzasz zainwestować.
Czym zajmuje się dana spółka i jak zarabia pieniądze? W jakie spółki inwestuje fundusz ETF lub fundusz powierniczy, czy są to spółki, których się spodziewałeś?
Różni inwestorzy przyjmują różne podejścia.
Każdy inwestor ma inne cele, a co za tym idzie – inne kryteria, którymi kieruje się przy podejmowaniu decyzji o tym, co jest dobrą inwestycją.
Czy wiesz, jak działa dana firma?
Nie oznacza to gotowości do przygotowania prezentacji na ten temat, ale raczej sprawdzenie, czy rozumiesz, w jaki sposób dana firma lub inwestycja zarabia pieniądze. A skoro jest to inwestycja, to w jaki sposób może ona przynieść zyski Tobie? Odwołaj się do podstaw.
Podstawy firmy
Jest to szerokie pojęcie, ale odnosi się do wszystkiego, co może mieć wpływ na spółkę lub inny rodzaj inwestycji. Jakie są czynniki, które mogą sprawić, że spółka będzie sobie dobrze radzić, a jakie czynniki mogą spowodować odwrotną sytuację?
Biorąc pod uwagę wszystkie czynniki, celem inwestora jest ustalenie, czy chciałby zainwestować w daną spółkę, a jeśli tak, to jaka może być godziwa wartość akcji. Można zwrócić uwagę na sprawozdania finansowe, zarządzanie spółką, wizerunek marki oraz przepisy obowiązujące w całej branży.
Analiza fundamentalna nie powie Ci wszystkiego o akcjach, ale może być dobrym punktem wyjścia.
Czy firma zarabia pieniądze?
Dwie najważniejsze kwestie to przychody i zyski.
Przychody – to ilość pieniędzy, jaką spółka zarabia na sprzedaży swoich towarów i usług. Inwestorzy zazwyczaj chcą widzieć, że firma zarabia stabilne lub rosnące kwoty pieniędzy. Jeśli tak nie jest, powinien istnieć ku temu dobry powód.
Zysk – są to pieniądze pozostałe po opłaceniu przez firmę kosztów prowadzenia działalności (np. surowców, pracowników, czynszu itp.). Ile pieniędzy zostaje? Mając odłożone pieniądze, firma ma więcej możliwości. Może inwestować w rozwój firmy, wypłacać część z nich inwestorom w formie dywidendy lub po prostu przechowywać je na trudniejsze czasy (np. na wypadek pandemii…).
Warto zaznaczyć, że zysk nie jest czymś oczywistym, zwłaszcza w przypadku nowych firm i tych, które znajdują się w fazie wzrostu. Tego typu firmy są z natury bardziej ryzykowne, ponieważ mają o wiele więcej do udowodnienia.
Czy płacisz właściwą cenę?
Po ustaleniu, że chcesz zainwestować, wielu inwestorów chce się upewnić, że płacą właściwą cenę. Nie chcesz płacić ceny tak wysokiej, że jest mało prawdopodobne, aby Twoja inwestycja kiedykolwiek była warta więcej. Może też okazać się, że będzie warta o wiele mniej. Z drugiej strony, cena, która może wydawać się niska, niekoniecznie jest wyznacznikiem wartości. Różni inwestorzy robią to na wiele sposobów, ale my podzielimy się najbardziej powszechnym z nich.
Wskaźnik ceny do zysków (P/E)
Wskaźnik P/E mówi, ile kosztują akcje spółki w stosunku do jej zysku. Oblicza się go, biorąc bieżącą cenę akcji spółki i dzieląc ją przez zysk na akcję. Daje on pogląd na to, jak drogie są akcje spółki w stosunku do tego, ile spółka zarabia. Jest to prawdopodobnie najbardziej powszechna miara służąca do oceny, jak drogie są akcje danej spółki.
Najważniejsze wskazówki dotyczące zarządzania portfelem
Sprzedaj swoje inwestycje z zyskiem (zyski kapitałowe)
Najprostszym sposobem zarobienia pieniędzy na akcjach (lub jakiejkolwiek innej inwestycji) jest sprzedanie ich po cenie wyższej niż cena zakupu. Jest to tzw. zysk kapitałowy, który może podlegać opodatkowaniu, jeśli nie posiadamy inwestycji na koncie efektywnym podatkowo, takim jak SIPP lub ISA.
Inwestycje przynoszą dochód (dywidendy)
Dywidendy są to wypłaty części zysku przez spółkę swoim udziałowcom.
Wypłaty te mają zazwyczaj formę pieniężną i są wykazywane w przeliczeniu na jedną akcję. Oznacza to, że za każdą posiadaną akcję spółki otrzymasz określoną kwotę pieniędzy.
Należy pamiętać, że fakt, iż spółka wypłaca dywidendę, nie mówi wiele o tym, jak dobrze funkcjonuje jako przedsiębiorstwo.
Wiele spółek o dobrych wynikach nie wypłaca dywidendy, a wiele spółek mniej obiecujących nadal ją wypłaca.
Procent składany
Odkładanie dywidendy nie jest bezpośrednim źródłem dochodu, tak jak zyski kapitałowe czy dywidendy. Jest to jednak jedna z największych korzyści płynących z bycia inwestorem długoterminowym.
W najprostszej formie kapitalizacja to powiększanie i tak już rosnącej puli inwestycji. Im dłużej można ją utrzymywać, tym jest ona silniejsza.
Dywersyfikacja
Dywersyfikacja może polegać na rozłożeniu inwestycji na różne spółki, sektory i kraje. W ten sposób portfel nie jest uzależniony od jednej firmy lub branży, która zapewnia jego wzrost, a jeżeli w jednym obszarze wyniki nie są najlepsze, inne inwestycje mogą pomóc to zrównoważyć.
Zrób z inwestowania nawyk
Zamiast czekać na właściwy moment do inwestowania, można zacząć od regularnego inwestowania małych kwot. Dzięki regularnemu inwestowaniu nie stracisz najważniejszego składnika wzrostu – czasu. Oznacza to również, że można mniej martwić się o cenę, jaką się płaci.
Pozwól swoim inwestycjom rosnąć
O tym trzeba pamiętać. Pozostając na lokacie, dajesz swoim inwestycjom najlepszą szansę na wzrost i możesz się mniej martwić o krótkoterminowe ruchy na rynku. Mniejsze jest też prawdopodobieństwo, że przegapisz okresy wzrostu z powodu błędnych decyzji.
Jak długo należy inwestować? To zależy od Ciebie. Nie warto jednak inwestować, jeśli wiadomo, że pieniądze będą potrzebne w ciągu najbliższych pięciu lat.
W przypadku inwestowania im dłużej można inwestować, tym lepiej.
