Wzrost gospodarczy oznacza wzrost realnego PKB – co oznacza wzrost wartości produktu krajowego / wydatków krajowych.
Wzrost gospodarczy jest ważnym celem makroekonomicznym, ponieważ umożliwia podwyższenie poziomu życia, poprawę dochodów podatkowych i pomaga w tworzeniu nowych miejsc pracy.
Aspekty wzrostu gospodarczego:
- Przyczyny wzrostu gospodarczego
- Koszty / korzyści wzrostu gospodarczego
- Polityki mające na celu poprawę wzrostu gospodarczego
- Różne rodzaje wzrostu gospodarczego
- Recesje (ujemny wzrost gospodarczy)
Wzrost gospodarczy jest spowodowany rosnącym popytem i wzrostem zdolności produkcyjnej.
- Wzrost zagregowanego popytu AD = (C + I + G + X-M) – wzrost konsumpcji, inwestycji, wydatków rządowych, eksportu – importu.
- Wzrost zagregowanej podaży (wzrost kapitału, inwestycji, wyższa wydajność pracy).
Przykłady wzrostu gospodarczego:
- Gdyby Bank Centralny obniżył stopy procentowe, stanowiłoby to zachętę dla firm do inwestowania (pożyczki byłyby teraz tańsze).
- Ta inwestycja jest składnikiem AD i AD wzrośnie. Przy wyższych inwestycjach zatrudnienie znajdzie się więcej osób i nastąpi zakup surowców.
- Obniżka stóp procentowych będzie również sprzyjać wydatkom konsumentów ze względu na niższe koszty kredytu i niższe spłaty kredytów hipotecznych. Spowoduje to dodatkowy wzrost AD.
- Inwestycje doprowadzą również do zwiększenia zdolności produkcyjnej (LRAS), a firmy zyskają większe możliwości zaspokojenia popytu.
Produktywność:
- Kluczowym czynnikiem umożliwiającym długoterminowy wzrost gospodarczy jest wydajność. Wydajność to wynik na pracownika.
- Jeśli nastąpi rozwój nowej technologii (komputery, maszyny), oznacza to, że pracownicy będą mogli produkować więcej.
- Ten wzrost produkcji na pracownika jest kluczowym czynnikiem wzrostu gospodarczego.
Polityki mające na celu zwiększenie wzrostu gospodarczego
Zasady dotyczące podaży
Polityka po stronie podaży to rządowe próby zwiększenia produktywności i wydajności gospodarki. Celem jest przesunięcie Long Run Aggregate Supply (LRAS) w prawo. Przykłady mogą obejmować:
- Obniżki podatku dochodowego (w celu zwiększenia zachęt do pracy);
- Prywatyzacja (uczynienie firm państwowych przedsiębiorstwami prywatnymi, aby zwiększyć motywację do zysku i zwiększyć wydajność).
- Ograniczenie biurokracji, która podnosi koszty dla firm.
- Wydatki na edukację i szkolenia w celu poprawy wydajności pracy
Polityka pieniężna
Obniżenie stóp procentowych w celu pobudzenia aktywności gospodarczej i zwiększenia AD. Niższe stopy procentowe zmniejszają koszt kredytu. To zachęca gospodarstwa domowe do wydawania. Ponadto firmom taniej jest finansować inwestycje, więc inwestycje powinny wzrosnąć. Jeśli się powiedzie, niższe stopy procentowe powinny zwiększyć zagregowany popyt, a w dłuższej perspektywie zwiększyć zagregowaną podaż w długim okresie.
Jednak niższe stopy procentowe nie zawsze mogą powodować wyższy wzrost. Jeśli zaufanie jest bardzo niskie, firmy mogą nadal niechętnie inwestować.
Istnieje również granica tego, jak bardzo polityka pieniężna może zwiększyć wzrost. Jeśli gospodarka jest bliska pełnej wydajności, wzrost AD spowoduje inflację, a wzrost będzie niezrównoważony.
Polityka fiskalna
Ekspansywna polityka fiskalna wiąże się z wyższymi wydatkami rządowymi i / lub obniżeniem podatków w celu zwiększenia zagregowanego popytu. Taka polityka fiskalna doprowadzi do zwiększenia zadłużenia rządowego, co może stanowić ograniczenie dla tej polityki.
- Keynes był zwolennikiem polityki fiskalnej w czasie recesji. Keynes argumentował, że w czasie recesji sektor prywatny zwiększył wskaźniki oszczędności, a rząd musiał interweniować.
- Jednak monetaryści i klasyczni ekonomiści są bardziej sceptyczni, argumentując, że ekspansywna polityka fiskalna spowoduje efekt crowding out (sytuacja, w której podwyższone stopy procentowe prowadzą do obniżenia prywatnych wydatków inwestycyjnych w taki sposób, że osłabiają one początkowy wzrost całkowitych wydatków inwestycyjnych).
Korzyści ze wzrostu gospodarczego
- Wyższe dochody pracowników i firm.
- Zwiększone wpływy podatkowe dla rządu, które można przeznaczyć na usługi publiczne, np. edukacja, emerytury i opieka zdrowotna.
- Zmniejszony dług publiczny. Wyższy wzrost gospodarczy zwykle zmniejsza deficyt budżetowy państwa ze względu na lepsze wpływy podatkowe.
- Wzrost gospodarczy tworzy miejsca pracy i pomaga zmniejszyć bezrobocie.
- Wzrost gospodarczy tworzy pozytywną pętlę sprzężenia zwrotnego. Wyższy wzrost zachęca firmy do inwestowania. Zwiększona inwestycja umożliwia wyższy wzrost w przyszłości.
- Wzrost gospodarczy umożliwia redukcję absolutnego ubóstwa. W ciągu ostatnich 100 lat wzrost gospodarczy pomógł znacznie zmniejszyć bezwzględne ubóstwo w Europie Zachodniej, Stanach Zjednoczonych, a ostatnio w Azji.
Potencjalne koszty wzrostu gospodarczego
- Inflacja. Jeśli wzrost będzie zbyt szybki, możemy doświadczyć inflacji.
- Deficyt na rachunku bieżącym. Jeśli wzrost jest niezrównoważony, możemy zaobserwować rosnący deficyt na rachunku obrotów bieżących, ponieważ ludzie kupują więcej z importu.
- Koszty środowiskowe. Wzrost gospodarczy prowadzi do większego zużycia zasobów i zanieczyszczenia środowiska.
- Spadek poziomu życia. Wzrost gospodarczy nie zawsze podnosi poziom życia. Wyższy wzrost może spowodować nowe problemy, takie jak zatory, zwiększona przestępczość, zwiększone niezadowolenie i większe zanieczyszczenie.
Rodzaje wzrostu gospodarczego
Istnieją różne rodzaje wzrostu gospodarczego:
- Cykle koniunkturalne. Jeśli wzrost będzie bardzo szybki i inflacyjny, to okaże się, że nie da się go utrzymać i pojawią się koszty recesji i spowolnienia gospodarczego.
- Wzrost napędzany eksportem. Gospodarki takie jak Japonia i Chiny doświadczyły wzrostu napędzanego eksportem. Umożliwia to wzrost gospodarczy i nadwyżkę na rachunku obrotów bieżących. Chiny zwiększyły swój udział w zagranicznych aktywach.
- Wzrost napędzany przez konsumentów. Od 1979 r. wzrost gospodarczy Wielkiej Brytanii był bardziej zależny od wydatków konsumenckich. Wielka Brytania utrzymuje trwały deficyt na rachunku obrotów bieżących, obawiając się, że wzrost gospodarczy jest niezrównoważony.
- Eksport towarów. Niektóre kraje bardzo bogate w zasoby mają wzrost gospodarczy oparty na produkcji i eksporcie surowców. Na przykład Arabia Saudyjska (ropa), Wenezuela (ropa), Kuba (cukier) Kongo (ropa i zasoby naturalne). Chociaż eksport surowców może zwiększyć dobrobyt, może również powodować problemy. Klątwa zasobów wskazuje, że kraje, których wzrost oparty jest na surowcach, mogą w dłuższej perspektywie mogą mieć problemy, ponieważ branże surowcowe wypierają inne gałęzie przemysłu i powodują większą zmienność wzrostu gospodarczego – w zależności od wahań cen surowców.
Recesje
Recesja to okres ujemnego wzrostu gospodarczego, w którym produkcja spada przez dwa kolejne kwartały. Poniższy wykres pokazuje głęboką recesję w gospodarce USA w latach 2008-09. (znana jako Wielka Recesja).