Pożyczki peer to peer (P2P lending) są stosunkowo nową formą pożyczania pieniędzy. Istnieje dopiero od 2005 roku i od tego czasu zyskała na popularności jako alternatywne źródło finansowania dla firm i osób prywatnych.
Serwisy pożyczek P2P łączą osoby chcące pożyczyć pieniądze z osobami posiadającymi kapitał, który chcą pomnożyć. Łącząc pożyczkobiorców i pożyczkodawców bezpośrednio, obie strony mogą często uzyskać lepszą ofertę, eliminując wszystkie koszty ponoszone zwykle przez pośrednika, którym zazwyczaj jest komercyjny bank udzielający pożyczek.
Co to są pożyczki peer to peer?
Pożyczki peer to peer to model crowdfundingu opartego na długu, który odbywa się za pośrednictwem platform internetowych. Platformy te łączą pożyczkodawców (często nazywanych inwestorami w kontekście finansowania P2P), którzy chcą powiększyć swój majątek, oferując pożyczki, z osobami lub firmami, które chcą pożyczyć fundusze. Model ten eliminuje bank lub pośrednika, co ma na celu obniżenie kosztów dla obu stron.
Pożyczkodawcy mogą często uzyskać znacznie wyższe oprocentowanie niż w przypadku konta oszczędnościowego, podczas gdy pożyczkobiorcy płacą niższe odsetki niż w przypadku tradycyjnego kredytu.
Pożyczki P2P mogą być wykorzystywane do wszystkich rodzajów pożyczek. W większości przypadków pożyczki P2P są pożyczkami osobistymi lub małymi pożyczkami biznesowymi, ale istnieją też mniej popularne rodzaje pożyczek, takie jak
- Pożyczki na remont domu
- pożyczki samochodowe
- Pożyczki medyczne
- Pożyczki studenckie.
Kiedy po raz pierwszy pojawiły się pożyczki P2P, był to system pożyczkowy zaprojektowany w celu zapewnienia dostępu do kredytów osobom i firmom odrzuconym przez konwencjonalne instytucje finansowe. Jednak wraz ze wzrostem popularności platform pożyczkowych P2P, pożyczki P2P są coraz częściej zaciągane przez firmy i osoby prywatne, które szukają bardziej korzystnego oprocentowania niż w przypadku tradycyjnych pożyczek.
Jak działa proces udzielania pożyczek P2P?
Wiele pożyczek peer to peer jest klasyfikowanych jako niezabezpieczone pożyczki osobiste, co oznacza, że do zaciągnięcia pożyczki nie jest wymagane żadne zabezpieczenie (w wielu przypadkach są to nawet pożyczki na cele biznesowe).
W związku z tym jest to jedna z bardziej dostępnych form finansowania i jedna z opcji finansowania o niższym ryzyku dla pożyczkobiorców. Proces udzielania pożyczek P2P jest różny dla pożyczkodawców i pożyczkobiorców, a każda z tych grup/procesów została szczegółowo opisana poniżej.
Z perspektywy pożyczkobiorcy
Proces finansowania P2P z perspektywy pożyczkobiorcy w dużej mierze przebiega według poniższych kroków:
- Wypełnienie i złożenie formularza wniosku, zwykle online. W ramach tego procesu firma pożyczkowa zazwyczaj przeprowadza weryfikację kredytową.
- Na podstawie podanych przez Ciebie informacji platforma pożyczkowa przypisuje Ci kategorię lub ocenę ryzyka. Od tego ratingu zależy oprocentowanie i warunki, jakie zostaną Ci zaoferowane. Jeśli oferta jest dla Ciebie satysfakcjonująca, możesz zdecydować się na kontynuację.
- Następnie inwestorzy sprawdzają wniosek o pożyczkę, w tym sposób, w jaki zamierzasz wydać pieniądze i dlaczego nie stwarzasz wysokiego ryzyka. W niektórych serwisach pożyczkodawcy mogą składać oferty, aby zdobyć Twoją firmę.
- Jeśli inwestor zaoferuje Ci pożyczkę, możesz ją przejrzeć i zaakceptować.
- Po zaakceptowaniu pożyczki, środki pojawiają się na Twoim koncie w ciągu kilku godzin lub dni.
- Następnie dokonujesz miesięcznych płatności, aby spłacić pożyczkę. Ogólnie rzecz biorąc, pożyczkodawcy P2P raportują konta w taki sam sposób jak tradycyjni pożyczkodawcy, co oznacza, że opóźnienia w spłacie mogą wpłynąć na Twoją ocenę kredytową. Niektóre platformy mogą również naliczać opłaty za opóźnienia w spłacie, na które należy uważać.
Z perspektywy pożyczkodawcy
Pożyczkodawcy (inwestorzy) to osoby chcące powiększyć swój majątek poprzez udzielanie pożyczek z zamiarem uzyskania zwrotu z zainwestowanych pieniędzy. Proces z punktu widzenia pożyczkodawcy zazwyczaj wygląda tak samo jak poniżej:
- Po pierwsze, inwestor otwiera konto w odpowiednim serwisie pożyczek peer to peer i wpłaca sumę pieniędzy, którą chce pożyczyć.
- Strona udzielająca pożyczki może ustalić oprocentowanie. W niektórych serwisach pożyczkodawcy konkurują ze sobą, aby zaoferować najniższe oprocentowanie. Na innych stronach firma udzielająca pożyczek peer to peer ustala stałe oprocentowanie na podstawie oceny zdolności kredytowej i historii kredytowej pożyczkobiorcy. Pożyczkodawcy muszą zdecydować, jaką kwotę chcą pożyczyć i na jak długo. Typowy okres kredytowania wynosi od roku do pięciu lat.
- Osoby ubiegające się o pożyczkę zamieszczają na tych samych stronach profil finansowy z wyszczególnieniem kwoty, jaką chcą pożyczyć. Każdemu wnioskodawcy przypisywana jest kategoria ryzyka, która określa stopę procentową, jaką będzie musiał zapłacić za pożyczenie środków.
- Firmy pożyczkowe mogą przeglądać profile i wybierać wnioskodawców, którym chcą zaoferować pożyczkę, lub ustawić automatyczne parametry, dzięki którym strona zrobi to za Ciebie.
- Firmy pożyczkowe lub platformy P2P zarabiają pieniądze, pobierając od pożyczkobiorców jednorazową opłatę za udzielenie pożyczki, a w niektórych przypadkach pobierając od inwestorów opłatę za korzystanie z serwisu.
Rodzaje pożyczek peer to peer
Ogólnie rzecz biorąc, pożyczki peer to peer można podzielić na trzy kategorie:
- pożyczki dla konsumentów
- pożyczki dla firm
- pożyczki pod zastaw nieruchomości.
Niektóre platformy pożyczek P2P zajmują się tylko jednym z powyższych rodzajów pożyczek peer to peer, podczas gdy inne oferują wszystkie trzy.
Pożyczki peer to peer dla konsumentów
Najbardziej tradycyjną formą pożyczek peer to peer są pożyczki konsumenckie, czyli takie, od których P2P wzięło swój początek. Polega ona na pożyczaniu pieniędzy osobie fizycznej, niezależnie od tego, z jakiego powodu ich potrzebuje.
Kiedy ruszyła Zopa, jedna z pierwszych platform pożyczek P2P, pożyczkobiorcy mogli określić, dlaczego potrzebują pieniędzy, a inwestorzy mogli wybrać projekty, które chcą wesprzeć. Osoby prywatne mogą chcieć zabezpieczyć gotówkę na pokrycie luki w zatrudnieniu, na remont domu lub na rozpoczęcie działalności gospodarczej.
W dzisiejszych czasach platformy mają tendencję do ukrywania powodów, dla których osoby fizyczne poszukują finansowania, ale zasada działania jest taka sama. Tego rodzaju pożyczki osobiste są często niezabezpieczone, co zwiększa ryzyko dla pożyczkodawcy, ponieważ szanse na odzyskanie pieniędzy w przypadku niewywiązania się pożyczkobiorcy ze zobowiązań są niewielkie – jednak dzięki temu inwestorzy mogą zazwyczaj ustalić wyższe oprocentowanie, aby zrównoważyć potencjalne ryzyko (wymaga to jednak od inwestora udzielenia wielu pożyczek).
Biznesowe pożyczki peer to peer
Pożyczki biznesowe P2P stają się coraz bardziej popularne jako źródło finansowania dla firm, które chcą sfinansować rozwój, zakup materiałów, aktywów lub zapasów, czy też zniwelować problemy z przepływem środków pieniężnych. Pożyczki biznesowe są zwykle zabezpieczone na nieruchomościach, innych aktywach firmy lub osobistą gwarancją dyrektorów.
Pożyczki pod zastaw nieruchomości w systemie peer to peer
Pożyczki pod zastaw nieruchomości są mniej popularne w P2P i zazwyczaj wykorzystywane do krótkoterminowych projektów rozwojowych, takich jak rozbudowa lub remont. Pożyczki pod zastaw nieruchomości są również ryzykowne, ponieważ projekt zawsze może się nie udać.
Jednak dla inwestora wiąże się to z mniejszym ryzykiem niż niezabezpieczone pożyczki P2P, ponieważ pożyczka jest zwykle udzielana pod warunkiem, że nieruchomość można sprzedać w celu odzyskania należnych środków w najgorszym przypadku.
Podsumowanie
Często określane jako jedna z najbardziej innowacyjnych form inwestowania i pożyczania w ciągu ostatnich dwudziestu lat, pożyczki P2P odnotowały gwałtowny wzrost popularności w ostatniej dekadzie, który nie wykazuje oznak spowolnienia. Omijając konwencjonalne wymogi kredytowe i tradycyjne ścieżki finansowania, ta forma finansowania oferuje konkurencyjne oprocentowanie zarówno dla kredytodawców, jak i kredytobiorców.
Jak każda forma inwestycji, pożyczki P2P wiążą się z istotnym ryzykiem. Nigdy nie jest to gwarantowana forma oszczędzania i nigdy nie wiadomo, kiedy pożyczkodawca P2P może zbankrutować. Mimo to rynek ten oferuje imponujące stopy wzrostu i jest fantastycznym sposobem dla firm rozpoczynających działalność na pozyskanie początkowego finansowania zalążkowego. Dla osób prywatnych jest to także bardziej przystępny sposób uzyskania kredytu, omijający tradycyjne, skomplikowane pod względem administracyjnym ścieżki. Warto więc wziąć go pod uwagę, gdy następnym razem będziemy szukać szybkiego dostępu do kredytu lub łatwego sposobu na zwiększenie funduszy.